PIAMA

Interview

Foto: Lizan Bloemsma, jonge PIAMA onderzoeker, in gesprek met twee van de grondleggers van PIAMA: Prof. dr. ir. B. Brunekreef (Bert) en prof. dr. ir. H.A. Smit (Jet) vlak voor hun pensioen

Lizan: „Kunnen jullie uitleggen waarom en hoe de PIAMA studie is begonnen?‟

Bert: „Er waren twee uitgangspunten. De éne ontstond in de jaren 80, er was discussie over de rol van huisstofmijten in het ontstaan van astma en allergie. Als de hoeveelheid huisstofmijt werd teruggedrongen in woningen dan was dat gunstig voor mensen met astma. Maar men wist niet of astma en huisstofmijt allergie op die manier ook voorkómen konden worden. De interventiestudie is daaruit ontstaan: ‘Kunnen we met gebruik van mijtwerende matrashoezen de kans op mijtallergie en astma verkleinen’. Het tweede uitgangspunt was dat er nog weinig bekend was over de manier waarop astma en allergie ontstaan. Ook dat wilden we onderzoeken. Voor het beantwoorden van deze laatste vraag moesten we veel factoren in kaart brengen: Voeding, binnenhuisklimaat (vocht), luchtverontreiniging (buiten, maar ook binnen: roken, koken op gas) en een heleboel andere zaken. Het mooist was om te starten op het allerjongste moment van een kinderleven: vóór de geboorte. We vonden onze deelnemers in ’96/’97 via verloskundigenpraktijken, en zijn hen sindsdien blijven volgen.‟

Jet: „In die tijd was het nieuw om naar leefstijl te kijken, voedingsgewoonten, lichaamsbeweging, bij de zwangere moeder, maar na de geboorte ook bij het kind. Een effect op je gezondheid van vieze lucht die je inademt, dat konden mensen zich voorstellen. Maar een effect van voeding en lichamelijke activiteit op ziekten als astma? We wisten destijds nog weinig over de invloed daarvan maar wilden dat graag onderzoeken.‟

Lizan: „En wat heeft het onderzoek in die 20 jaar opgeleverd?‟

Bert: „Belangrijk is dat we in PIAMA ontdekt hebben dat de mijtwerende hoezen niet helpen om de kans op het krijgen van astma en allergie te verlagen. We hadden gehoopt dat dit wel zo was. Een beetje een teleurstellende uitkomst dus, maar wel een belangrijke. Verder hebben we veel geleerd over de invloed van luchtverontreiniging.‟

Jet: „We hebben samengewerkt met allerlei andere grote studies. Misschien kan Bert kort samenvatten wat dat heeft opgeleverd?‟ Bert: „Heel kort: Luchtverontreiniging is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van astma.‟ Jet: „Ja, we wisten al dat luchtverontreiniging astma kon verergeren, maar nu weten we ook dat het bijdraagt aan het ontstaan ervan.‟

Bert: „En daarbij hebben we in die 20 jaar ook geleerd hoe belangrijk het is om samen te werken met andere grote studies, zowel in binnen- als buitenland. Niemand kan een studie opzetten die groot genoeg is om alle vragen te beantwoorden, door samen te werken vergroot je de mogelijkheden enorm.‟

Lizan: „En die leefstijl dan?‟

Jet: „Leefstijl is heel belangrijk. We zien in PIAMA dat een heleboel leefstijlfactoren invloed hebben op gezondheid, ook op astma, maar je kunt er niet één aanwijzen die alleen verantwoordelijk is. Aspecten van leefstijl werken duidelijk met elkaar samen. Inmiddels is het belang van een gezonde leefstijl natuurlijk ook in de maatschappij een vertrouwde boodschap geworden, en zaken als het negatieve effect van overgewicht, of roken, op astma, of het belang van borstvoeding zijn algemeen erkend. In PIAMA konden we deze zaken door onderzoek bevestigen. We weten in PIAMA een heleboel over de leefstijl van de deelnemers in de eerste 20 levensjaren. Het effect van de leefstijl is misschien pas op nog latere leeftijd duidelijker zichtbaar. Het zou heel mooi zijn als we over enkele jaren opnieuw de gezondheid van deze groep mensen in kaart konden brengen door middel van vragenlijsten, om te zien of leefstijl op jongere leeftijd ook op oudere leeftijd nog invloed heeft.‟

Bert: „Dat is toekomstmuziek, het is lastig om subsidie te krijgen voor dit soort onderzoek, maar er wordt hard aan gewerkt.‟

Lizan: „Dat brengt ons bij de toekomst, wat zijn jullie plannen, en hoe gaat het verder met PIAMA?‟

Bert: „De nieuwe generatie onderzoekers staat klaar met ideeën en een energieke aanpak om het stokje over te nemen. Het is een goed moment voor de oudere garde om afstand te nemen. Ik zal het onderzoek niet helemaal loslaten, maar wel meer tijd nemen voor leuke dingen in de privésfeer. Alle ruimte aan de jongere collega’s.‟

Jet: „Voor mij is het moment gekomen om mijn werkweken in te korten en tijd te nemen voor hobby’s. Ik zal beschikbaar blijven voor vragen van de PIAMA onderzoekers, mijn hart ligt bij dit project, en ik zal de ontwikkelingen met plezier blijven volgen.‟